کد خبر: ۲۸۰۳۴۹

تاریخ انتشار کردن: پنجشنبه ۲۳ اسفند ۱۴۰۳ – ۰۷:۳۴

به نقل از بهداشت نیوز، زیاد از افراد کوچک‌ترین آگاهی درمورد نقش و کارکرد کلیه‌ها در بدن، مقدار حساسیت آنها، بیماری‌هایی که می‌توانند سلامت کلیه‌ها را به خطر بیندازند، عادت‌های نادرستی که می‌توانند سلامت آنها را به خطر بیندازند، نحوه مراقبت و عواقب بدمراقبتی از آنها ندارند. به همین علت کار زیاد از افراد به علت عدم مراقبت از کلیه‌ها به ابراز بیماری‌های گوناگون کلیه به خصوص نارسایی کلیه‌ها می‌کشد؛ مرحله‌ای که کلیه‌ها از کار می‌افتند و فرد نیازمند دیالیز یا پیوند کلیه می‌بشود.

سالانه ۲۵۰۰ پیوند کلیه در سرزمین انجام می‌بشود که رتبه اول را بین پیوند اعضا در سرزمین دارد. یعنی بیشترین بیماران نیازمند عضو، بیماران پیوند کلیه می باشند. و یقیناً به حرف های پزشکان، پیوند کلیه در ۱۰ درصد افراد جواب نمی‌دهد. بعد بهترین کار و بهترین راه، مراقبت و پیشگیری از بیمار شدن آنها است.

سلامت کلیه‌ها تا حدی اهمیت دارد که برای آن روز جهانی (۱۳ مارچ/ ۲۳ اسفند) تعیین شده است و هر سال یک شعار برای آن انتخاب می‌بشود؛ شعار روز جهانی کلیه سال ۲۰۲۵ این است؛ “آیا کلیه‌های شما خوب می باشند؟ تشخیص سریع زمان، محافظت از سلامت کلیه”.

۲ دشمن خطرناک کلیه‌ها را بشناسید

کلیه‌ها نقش زیاد مهمی در بدن دارند؛ ماموریت مهم آنها تصفیه خون و دفع مواد زائد از بدن است. کلیه‌ها با تشکیل ادرار، مواد سمی و اضافی را از خون خارج می‌کنند، اعتدال آب و الکترولیت‌ها را تنظیم می‌کنند و به کنترل سختی خون و تشکیل گلبول‌های قرمز پشتیبانی می‌کنند.

متاسفانه زیاد از افراد نمی‌دانند که «دیابت کنترل‌نشده» و «فشارخون بالا» دو عاملی می باشند که به‌مرور زمان کلیه‌ها را از بین می‌برند. دکتر ناصر سیم‌فروش، فلوشیپ جراحی کلیه و رئیس قطب اورولوژی ایران به همشهری‌آنلاین می‌گوید: این دو عارضه، شایع‌ترین علت و سردسته عوامل ابراز نارسایی کلیه‌ها می باشند که کم کم کلیه‌ها را از بین می‌برند.

این فلوشیپ جراحی کلیه، بزرگ‌ترین نادرست افراد در مراقبت از کلیه‌ها را چک نکردن مرتب قند خون و فشارخون گفتن می‌کند و می‌گوید: زیاد تر مردم فکر می‌کنند که هنگامی بیمار شدند، باید مواظب قند خون و سختی خون خود باشند. در حالی که فرد هنگامی سالم است، باید از سلامتش مراقبت کند. وگرنه هنگامی مریض شدیم، دیگر منفعت‌ای ندارد. الان هم در زیاد تر خانه‌ها دستگاه قند خون و فشارخون وجود دارد و به راحتی می‌توان در زمان‌های ملزوم آنها را کنترل کرد و از نوسانات آنها مطلع شد.

دکتر سیم‌فروش اصرار می‌کند که اگر شخص سالی یک بار حتما قند خون و اوره کراتینه خود را چک کند، می‌تواند به موقع نارسایی احتمالی کلیه را تشخیص بدهد. چون همان طور که گفتم، این عارضه در مرحله های اولیه علائم ندارد و هنگامی کلیه‌ها از کار افتاد، تازه خود را مشخص می کند. آن موقع هم که دیگر منفعت ندارد. بعد بهترین کار، پیشگیری است که قطعا از درمان بهتر است.

دکتر سیم‌فروش اصرار می‌کند که اگر علائم نارسایی کلیه اشکار شد، دیگر برگشت‌پذیر نیست و کلیه‌ها هیچ زمان بهبود نخواهند یافت. در این صورت فرد باید برای دیالیز یا پیوند کلیه عمل کند که هردو هم پرهزینه می باشند. مشکلات دیالیز زیاد زیاد تر از پیوند است. پیوند کلیه نتایج بهتری دارد و فرد سپس از پیوند زندگی طبیعی‌تری دارد. با این حال در ۵ تا ۱۰ درصد موارد، کلیه‌ها پیوند را بعد می‌زنند و جواب نمی‌دهد. ما مراجعینی داریم که ۲ تا ۳ بار پیوند کلیه انجام خواهند داد تا احتمالا جواب بدهد. بعد اصرار می‌کنم که پیشگیری بهتر از درمان است.

مراقبت درست از کلیه‌ها را یاد بگیریم

برای این که بیماری‌های کلیه ازجمله نارسایی کلیه را توانایی نکنیم و از ابراز آنها پیشگیری کنیم، ملزوم است سبک زندگی درستی را در پیش بگیریم. رئیس قطب اورولوژی ایران درمورد سبک زندگی درست توضیح می‌دهد و می‌گوید: برای نگه داری سلامت کلیه‌ها و سلامت کلی بدن باید تغذیه درست و متعادلی داشته باشید، پرخوری نکنید، میوه‌جات و سبزی‌جات تازه مصرف کنید، آب و مایعات به قدر کافی (روزانه ۶ تا ۸ لیوان) بنوشید، شیرینی زیاد مصرف نکنید، مصرف نمک را افت دهید، نوشابه‌ها را حذف کنید. هر قوطی نوشابه حاوی ۱۲ حبه قند است!، فعالیت بدنی روتین و مرتبی داشته باشید و سختی خون و قند خون خود را مرتبا کنترل کنید. چراکه این دو بیماری به عروق کلیوی صدمه می‌زنند.

دکتر سیم‌فروش اصرار می‌کند: اگر فشارخون ۱۴ روی ۹ باشد، یعنی فرد به گمان زیاد به سختی خون بالا مبتلا شده و فرد باید به پزشک مراجعه کند تا فشارش کنترل بشود. یقیناً سن فرد هم مهم است. درمجموع فشارخون نباید از ۱۲ روی ۸ بالاتر برود. اگر بالاتر رفت، نباید بی اعتنا بمانیم.

درمورد قند خون هم پزشکان می‌گویند اگر عدد قند خون ناشتای شما زیر ۱۰۰ باشد، قند خون نرمالی دارید، اگر بین ۱۰۰ تا ۱۲۵ باشد، در مرحله پیش دیابت هستید و اگر ۲ بار پیاپی بالای ۱۲۵ باشد، به دیابت مبتلا شده‌اید. یقیناً برای تعیین ابتلا به دیابت یا عدم ابتلا به آن، هموگلوبین a۱c(قندخون سه ماهه) هم اهمیت دارد. ac۱ را در خانه نمی‌توان اندازه گرفت و تنها با انجام آزمایش خون می‌توان فهمید آن شد.

این چنین پرهیز از مصرف خودسرانه داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی همانند ایبوپروفن و ناپروکسن، عدم مصرف سیگار و الکل و مراعات بهداشت فردی و پیشگیری از عفونت‌های ادراری از دیگر راه‌های پیشگیری از ابراز بیماری‌های کلیه می باشند.

پزشکان اورولوژی اصرار دارند که بهترین راه برای مراقبت از کلیه‌ها پیشگیری از بیمار شدن آنها است، اما اگر احیانا تعدادی از علائمی همانند حس خستگی و ضعف مداوم، ادرار کردن سخت و دردناک، ادرار کف‌آلود، تحول در رنگ ادرار، حس تشنگی زیاد، حس نیاز به ادرار کردن پیاپی به خصوص در طول شب، تورم صورت، دست‌ها، پاها و حتی قوزک پاها در خود می‌بینید، حتما برای انجام چکاپ‌های مربوط به کلیه همانند سونوگرافی و … عمل کنید و آن را پشت گوش نیندازید. این چنین اگر سابقه خانوادگی بیماری‌های کلیه – از سنگ کلیه تا دیالیز – دارید، حتما تحت نظر پزشک باشید و با چک کردن‌های مرتب اجازه ابراز بیماری را به کلیه‌هایتان ندهید یا حداقل آن را چند سال به تاخیر بیندازید.

منبع: همشهری آنلاین