انسان تا پیش از آخر قرن حاضر، به گمان زیاد کوششهای گسترده‌ای برای مسدودسازی بخشی از تابش خورشید انجام خواهد داد؛ تلاشی که به حرف های‌ی شماری از برجسته‌ترین دانشمندان اقلیم، آخرین راه برای محافظت از زمین در برابر پیامدهای رو‌به‌وخامت تغییرات اقلیمی خواهد می بود.

چشم‌انداز دلواپس‌کننده، حاصل یک نظرسنجی اختصاصی از سوی نشریه‌ی نیوساینتیست است. بر پایه این نظرسنجی، دو سوم از دانشمندان برجسته‌ی اقلیم که در تهیه‌ی گزارش‌های «هیئت بین‌دولتی تحول اقلیم» (IPCC) نقش داشته‌اند، باور دارند که بشر تا پیش از سال ۲۱۰۰ دست به مداخلات پرخطر برای دستکاری جو زمین خواهد زد. دلواپس‌کننده‌تر این که ۵۲ درصد از آنان اعتقاد دارند این عمل به گمان زیادً توسط بازیگری سرکش، همانند یک شرکت خصوصی، یک میلیاردر یا یک دولت منفرد، کلید خواهد خورد.

جیمز رنویک، دانشگاه ویکتوریا در ولینگتون نیوزیلند، می‌گوید: «ایده‌ی مهندسی خورشیدی به‌شدت دلواپس‌کننده است، اما می‌بینم که با ناتوانی جهان در افت انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای، این ایده هر روز دلنشین‌تر می‌بشود.»

مهندسی خورشیدی که به گفتن اصلاح تابش خورشیدی (SRM) نیز شناخته می‌بشود، از دهه‌ی ۱۹۶۰ مورد او گفت و گو بوده است. ایده‌ی مهم این حوزه، تحول «آلبدو» یا سپیدایی، همان اتفاق‌ی بازتابندگی زمین است تا نور خورشید کمتری به سطح سیاره برسد. رایج‌ترین روش پیشنهادی، تزریق آئروسل استراتوسفری است که در آن ذرات بازتاب‌دهنده در لایه‌های فوقانی جو پاشیده خواهد شد تا همانند یک سایه‌بان غول‌پیکر عمل کنند.

در نظرسنجی، نزدیک به ۸۰۰ پژوهشگر شرکت کردند که تقریباً ۶۸ درصد از آن‌ها، اعتقاد دارند ناکامی جهانی در افت انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای، گمان منفعت گیری از راه حلهای مهندسی خورشیدی را افزایش داده است.

شان فیتزجرالد از مرکز اصلاح اقلیم در دانشگاه کمبریج، می‌گوید: «به نظر می‌رسد مردم بیشتر از قبل فهمیدن کرده‌اند که ما در مقابله‌ی واقعی با تغییرات اقلیمی کوتاهی کرده‌ایم. اکنون سوال این است که گزینه‌های در دسترسمان چه می باشند؟ احتمالا هیچ‌کدام را ترجیح ندهیم، اما در نهایت بین گزینه‌های ناخوشایند گیر کرده‌ایم.»

با وجود این که مهندسی خورشیدی از نظر تئوری می‌تواند دمای جهانی را افت دهد و برای افت انتشارها زمان بخرد، تقریباً همه‌ی شرکت‌کنندگان در نظرسنجی به خطرات عظیم آن اشاره کرده‌اند. یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌ها، «شوک توقف» است؛ یعنی اگر این پروژه‌ها به هر دلیلی متوقف شوند، دمای زمین با جهشی ناگهانی و فاجعه‌بار بالا خواهد رفت.

نگرانی‌ها علتشده ۸۱ درصد از دانشمندان بر لزوم تشکیل یک معاهده یا کنوانسیون بین‌المللی تازه برای نظارت بر هرگونه تصمیم‌گیری در این عرصه پافشاری کنند. اندی پارکر از مؤسسه‌ی دیگریز اینیشتیو، می‌گوید: «این فناوری جهانی است. هیچ‌کس نمی‌تواند از دنیایی که با مهندسی اقلیم تحول یافته کنار بکشد؛ همان گونه که هیچ‌کس نمی‌تواند از جهانی گرم‌شده که در آن مهندسی اقلیم رد شده، کنار بکشد.»

اما با شدت گرفتن بحران اقلیم، مهندسی خورشیدی به‌شدت از نوشته حاشیه‌ای به قضیه‌ای جهانی تبدیل شده است. صدها میلیون دلار اندوخته‌ی خصوصی و دولتی به این حوزه سرازیر شده و تعداد پژوهش‌های علمی درمورد‌ی آن رو به افزایش است. با‌این‌حال، جامعه‌ی علمی در این عرصه به دو دسته تقسیم شده‌اند. ۴۹ درصد از دانشمندان از آزمایش‌های کوچک در فضای باز برای فهمیدن بهتر خطرات و مزایای آن حمایتمی‌کنند، اما ۴۵ درصد آن را هم چنان حوزه‌ای تابو می‌دانند.

• تزریق آئروسل استراتوسفری: در این روش، ذرات ریز مایع (آئروسل) از هواپیماها در ارتفاعات بالای جو انتشار خواهد شد تا نور خورشید را بازتاب دهند. بیشتر از ۶۰ درصد دانشمندان این روش را محتمل‌ترین گزینه می‌دانند.
• بازتابندگی ابرهای دریایی: در این روش، قطرات زیاد ریز آب دریا به ابرهای کم‌ارتفاع اقیانوسی پاشیده می‌بشود تا روشن‌تر شوند و نور بیشتری بازتاب دهند. ۱۶ درصد از شرکت‌کنندگان این روش را محتمل دانسته‌اند.
• افت ضخامت ابرهای سیروس: این روش با نازک کردن ابرهای سیروس، به گرمای بیشتری امکان خروج از جو می‌دهد. این گزینه از نظر دانشمندان گمان اجرای کمتری دارد.

در نهایت، گزارش تصویری دلواپس‌کننده از آینده‌ای احتمالی ترسیم می‌کند: جهانی که در آن، بشر به‌جای درمان ریشه‌ای بیماری، یعنی افت انتشار کردن گازهای گلخانه‌ای، تصمیم می‌گیرد مستقیماً آسمان را دستکاری کند تا زمین را از تب زیاد تر نجات دهد؛ قماری بزرگ با پیامدهایی که هیچ‌کس به‌درستی از آن آگاه نیست.