آخرین منطقه یخی (LIA) به بخشی از شمالگان حرف های می‌بشود که بر پایه پیش‌بینی‌ها، یخ‌های آن حتی با وجود گرمایش زمین نسبت به دیگر مناطق برای زمان طویل‌تری باقی خواهد ماند. این منطقه در اطراف جزایر ملکه الیزابت در شمال کانادا و گرینلند قرار دارد و زیستگاه حیواناتی همانند خرس‌های قطبی و فک‌ها است که برای بقا، به یخ‌های دائمی نیاز دارند.

تا بحال انتظار می‌رفت که آخرین منطقه یخی شمالگان، حتی با گرم‌ترشدن زمین نیز یخ‌های خود را نگه داری کند. اما مطالعه‌ای تازه مشخص می کند که این منطقه و زیست‌بوم وابسته به آن، بیشتر از آنچه پیش‌تر برآورد شده می بود، در معرض خطر نابودی قرار دارد.

در مطالعه‌ی تازه، پژوهشگران دانشگاه مک‌گیل در کانادا با منفعت گیری از مدلی گسترش یافتهتر نسبت به همانند‌سازی‌های قبل، بازدید دقیق‌تری روی منطقه انجام داده‌اند. مدل تازه که به نام «سامانه زمین جامعه» شناخته می‌بشود، می‌تواند تغییرات یخ‌های قطبی را با جزئیات بیشتری تحلیل کند. یکی از ویژگی‌های کلیدی این مدل، در‌نظر‌گرفتن جریان‌های اقیانوسی و حرکت یخ‌ها با دقت بالاتر است. یافته‌ها مشخص می کند که جدول وقتی از‌بین‌رفتن آخرین منطقه یخی، امکان پذیر به‌طور چشمگیری سریع تر از چیزی باشد که پیش‌تر فکر می‌شد.

محاسبات پژوهشگران مشخص می کند که تا سال ۲۰۳۵، مرکز اقیانوس منجمد شمالی امکان پذیر هر سال در برخی فصل‌ها کاملا عاری از یخ بشود. اگر این روال ادامه اشکار کند، یخ‌های دائمی باقی‌مانده نیز بین ۶ تا ۲۴ سال بعد از تشکیل این الگوی فصلی ناپدید خواهند شد.

بر پایه تخمین‌های قبل، آخرین منطقه یخی شمالگان به گمان زیاد در اطراف جزایر ملکه الیزابت، در شمال گرینلند و مجمع‌الجزایر شمالگان کانادا، آخرین مکانی خواهد می بود که یخ‌ها در آن باقی می‌همانند. اما پیش‌بینی‌های تازه مشخص می کند که این یخ‌ها نیز سریع تر از آنچه فکر می‌شد، از بین خواهند رفت.

یقیناً، عوامل مختلفی در فرآیند نابودی یخ‌ها اثرگذار می باشند. تا این مدت نمی‌توان با مطمعن او گفت که گرمایش زمین دقیقا با چه سرعتی پیش خواهد رفت، یا این‌که تحول یخ‌های دائمی چطور بر یخ‌های فصلی تأثیر خواهد گذاشت. این چنین، نحوه‌ی انتقال گرما در منطقه شمالگان، متغیری است که هم چنان به بازدید‌های بیشتری نیاز دارد.

با این وجود، پژوهشگران نتیجه گرفته‌اند که قسمت شمالی آخرین منطقه یخی، نقش مهمی در بقای آن ایفا می‌کند. این قسمت همانند سد طبیعی، مانع از خروج یخ‌ها به سمت مناطق دیگر شده و عرصه را برای تجدید یخ‌های ضخیم در جزایر ملکه الیزابت فراهم می‌کند.

در مقاله‌ی منتشرشده توسط گروه آمده است: «سرنوشت آخرین منطقه یخی، بیشتر از هر چیز، به شرایط یخ در قسمت شمالی آن بستگی دارد. این قسمت همانند سدی عمل می‌کند که از خروج یخ‌ها جلوگیری و امکان تجدید و انباشت یخ‌های ضخیم را فراهم می‌کند.»

از‌بین‌رفتن یخ‌ها، آثار چشمگیری بر حیات‌وحش خواهد داشت. تعداد بسیاری از گونه‌ها، از جمله خرس‌های قطبی و فک‌ها، برای بقا به این محیط وابسته می باشند. تخمین زده می‌بشود که نزدیک به یک‌چهارم از جمعیت جهانی خرس‌های قطبی در این منطقه یا در نزدیکی آن زندگی می‌کنند.

اما آثار تحول فقط به حیات‌وحش محدود نمی‌بشود. جوامع بومی منطقه نیز برای شکار معیشتی به یخ‌ها وابسته می باشند. تغییرات اقلیمی برای بومی‌ها فقط اتفاق‌ای علمی نیست، بلکه تهدیدی برای سبک زندگی و بقای آن‌ها محسوب می‌بشود.

به علت اهمیت بالای منطقه، دولت کانادا بخشی از ناحیه را به‌گفتن «منطقه حفاظت‌شده دریایی تووایجویتاک» معارفه کرده است. نام «تووایجویتاک» در زبان اینوکتیتوت به معنی مکانی است که در آن یخ هیچ زمان ذوب نمی‌بشود. اما امروزه، منطقه بیشتر از هر زمان فرد دیگر در معرض خطر نابودی قرار دارد. هشدارهای دانشمندان در رابطه تغییرات اقلیمی، بار دیگر بر الزام عمل سریع پافشاری می‌کند.

مدلین فول، دانشمند علوم جوی از دانشگاه مک‌گیل، می‌گوید: «یافته‌ها مشخص می کند که افت شدت گرمایش زمین الزامی است. اگر بخواهیم پیش‌بینی‌های پایدار و مطمئنی درمورد‌ی آخرین منطقه یخی و زیستگاه‌های حیاتی شمالگان داشته باشیم، باید هرچه سریعتر برای افت گرمایش جهانی عمل کنیم.»

یافته‌ها در نشریه‌ی Communications Earth & Environment انتشار شده است.